Η εορτή των Χριστουγέννων
Λειτουργική και Γλωσσική προσέγγιση

Το Εργαστήριο ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ (Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας) και το Εργαστήριο ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ (Τμήμα Θεολογίας) της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ πραγματοποιούν σειρά εκπαιδευτικών Σεμιναρίων που στοχεύουν στη μελέτη και ανάδειξη της λειτουργικής γλώσσας και παράδοσης της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Ειδικότερα, η θεματική των Σεμιναρίων αυτών εστιάζεται στο λόγο, το μέλος και την τάξη ενός λειτουργικού ή υμνογραφικού κύκλου. Τα Σεμινάρια απευθύνονται σε φοιτητές, θεολόγους, κληρικούς, ιεροψάλτες, κατηχητές αλλά και κάθε ενδιαφερόμενο.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η διοργάνωση του 2ου Σεμιναρίου μελέτης της λειτουργικής γλώσσας και παράδοσης με θέμα: «Η εορτή των Χριστουγέννων. Λειτουργική και Γλωσσική προσέγγιση», το οποίο θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο, 15 Δεκεμβρίου 2018 και θα φιλοξενηθεί από την Ιερά Μονή Αγίας Θεοδώρας, ιστορική μονή της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης.

Το Σεμινάριο περιλαμβάνει δύο ενότητες.

Στην πρώτη παρουσιάζονται σύντομες εισηγήσεις που αναφέρονται στη Λειτουργική θεώρηση της εορτής των Χριστουγέννων. Ειδικότερα, παρουσιάζεται το θέμα της νηστείας και η λειτουργική τάξη της εορτής, η ερμηνεία της εικόνας της Γεννήσεως του Χριστού και οι διάφορες εκδηλώσεις λαϊκής ευσέβειας.

Η δεύτερη ενότητα έχει μορφή Εργαστηρίου. Παρουσιάζονται αρχικά τα γλωσσικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά των υμνογραφικών κειμένων των Χριστουγέννων και τα μεθοδολογικά εργαλεία προσέγγισης των κειμένων αυτών. Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες καλούνται να προχωρήσουν στην επεξεργασία επιλεγμένων υμνογραφικών κειμένων.

Δηλώσεις συμμετοχής: ΕΩΣ 13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ (ονοματεπώνυμο, email, σπουδές, ιδιότητα). Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων: 30 άτομα. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Στο πέρας του Σεμιναρίου θα χορηγηθεί Βεβαίωση Παρακολούθησης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ – ΔΗΛΩΣΕΙΣ: infoglossa@theo.auth.gr
elm@past.auth.gr

Πρόγραμμα Εργασιών

Σάββατο, 15 Δεκεμβρίου 2018

Αμφιθέατρο Ιεράς Μονής Αγίας Θεοδώρας
Ερμού 34, Θεσσαλονίκη

10.30-10.45     EΓΓΡΑΦΕΣ

10.45-12.20     ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ – ΛΑΤΡΕΙΑ

10.45-11.00     Η Νηστεία των Χριστουγέννων
Παναγιώτης Σκαλτσης, Προέδρος του Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ

11.00-11.15     «Το Πάσχα του χειμώνα». Η Γέννηση του Χριστού στη λειτουργική παράδοση της Εκκλησίας
π. Χρυσόστομος Νάσσης, Διευθυντής του Εργαστηρίου Λειτουργικών Μελετών

11.15-11.45     Η εικονογραφική παράσταση της Γεννήσεως του Χριστού στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή τέχνη
Ελένη Χρυσάφη, ΕΔΙΠ Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

11.45-12.00     Τα Χριστούγεννα στη λαϊκή τελετουργία της Ανατολής. Τα Κάλαντα
Πέτρος Παπαεμανουήλ, Δρ. Θεολογίας

12.00-12.20     Συζήτηση

12.20-12.50     ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ

12.50- 15.00    ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΝΟΤΗΤΑ – ΓΛΩΣΣΑ

Αννα Κόλτσιου-Νικήτα
Διευθύντρια του Εργαστηρίου Ελληνικής Γλώσσας της Χριστιανικής Γραμματείας

12.50-13.05     Εισαγωγή: Γλωσσικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά των υμνογραφικών κειμένων των Χριστουγέννων

13.05-13.20     Θεωρία: Μεθοδολογικά εργαλεία προσέγγισης των κειμένων

13.20-15.00     Ασκήσεις: Γλωσσική, μεταφραστική και θεολογική προσέγγιση επιλεγμένων υμνογραφικών κειμένων από τον υμνογραφικό κύκλο των Χριστουγέννων

15.00-15.30     ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Αννα Κόλτσιου-Νικήτα – π. Χρυσόστομος Νάσσης