Συνάντηση του Exegeticum για τον μήνα Μάϊο 2018 – Διάλεξη του καθηγητή M. Cutino

Στη συνάντηση του Exegeticum για τον μήνα Μάϊο εισηγητής ήταν ο καθηγητής της Αρχαίας Χριστιανικής Γραμματείας στη Σχολή της Καθολικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου, Michele Cutino, με θέμα «Eusèbeet le canon du Nouveau Testament»(«Ο Ευσέβιος και ο κανόνας της Καινής Διαθήκης»). Ο καθηγητής Cutino εξέτασε τη μαρτυρία του Ευσεβίου Καισαρείας στο έργο του Εκκλησιαστική Ιστορία, κεφ. ΙΙΙ, παρ. 25, από άποψη κριτικής κειμένου, ιστορίας της έρευνας, ορολογίας και ερμηνευτικού σχολιασμού, και έδειξε ότι οι προτάσεις του Ευσεβίου δεν είναι τόσο σαφείς όσο φαίνονται εκ πρώτης όψεως. Με βάση ότι τα κριτήρια κανονικότητας,  τα οποία πρέπει να υπάρχουν σωρευτικά όλα μαζί για ένα έργο, είναι η αρχαιότητα των κειμένων, η αυθεντικότητα του συγγραφέως τους και η δημόσια ἐπ’ ἐκκλησίαις ανάγνωσή τους, πρότεινε μία δική του ερμηνευτική προσέγγιση.

Κατά τον καθηγητή Cutino, ο Ευσέβιος διακρίνει δύο καταλόγους βιβλίων, τα ομολογούμενα και τα αντιλεγόμενα, δηλαδή αυτά που έγιναν αποδεκτά και αυτά που δεν έγιναν ευρέως αποδεκτά. Στα ομολογούμενα περιλαμβάνονται τα 21 ή 22 βιβλία του κανόνα (συζητείται η θέση της Αποκάλυψης και λείπουν οι 5 καθολικές επιστολές Ιακώβου, Ιούδα, Β΄ Πέτρου, Α΄ και Β΄ Ιωάννου). Στα αντιλεγόμενα περιλαμβάνονται δύο κατηγορίες, που διακρίνονται στο θέμα της αυθεντικότητας: Πρώτον, οι παραπάνω 5 καθολικές επιστολές, οι οποίες, ακόμη κι αν δεν είναι βέβαιος ο συγγραφέας τους, θεωρούνται κατά την εκκλησιαστική παράδοση αληθείς, γνήσιες και αποδεκτές (γεγονός που τις φέρει εγγύς των ομολογουμένων). Και δεύτερον, τα κείμενα τα οποία διαβάζονται μεν σε πολλές εκκλησιαστικές κοινότητες, αλλά και ο συγγραφέας τους είναι άγνωστος και το θέμα τους δεν εμπίπτει στα θέματα της Διαθήκης. Αυτά χαρακτηρίζονται από τον Ευσέβιο νόθα, και είναι οι Πράξεις Παύλου, ο Ποιμήν, η Αποκάλυψη Πέτρου, η Επιστολή Βαρνάβα και οι Διδαχές των Αποστόλων. Σ’αυτή την κατηγορία κατατάσσεται εναλλακτικά−όταν δεν συμπεριλαμβάνεται στα ομολογούμενα και δεν θεωρείται αυθεντικό έργο του ευαγγελιστού Ιωάννη−και η Αποκάλυψη του Ιωάννου, ορισμένοι δε κατατάσσουν εδώ και το καθ’ Ἑβραίους Ευαγγέλιο. Κατά ταύτα, η Καινή Διαθήκη του Ευσεβίου περιλαμβάνει έναν κατάλογο με αυστηρή έννοια 21 ή 22 βιβλίων, ο οποίος με βάση την γενικότερη εκκλησιαστική αποδοχή τους μπορεί να οδηγήσει στην τελική Καινή Διαθήκη των 27 βιβλίων.

Ως προς τα αιρετικά βιβλία, ο Ευσέβιος δεν τα κατατάσσει σε κάποια κατηγορία, αρνείται να τα ονομάσει καν νόθα, αλλά τα χαρακτηρίζει άτοπα και δυσσεβή, και δίνει τα εξής χαρακτηριστικά: α) προσφέρονται ψευδώς με ονόματα αποστόλων, όπως Ευαγγέλιο του Πέτρου, του Θωμά, του Ματθία κ.ά., Πράξεις του Ανδρέα, του Ιωάννου κ.ά., β) δεν μνημονεύονται σε κανένα εκκλησιαστικό σύγγραμμα, γ) η φρασεολογία τους απέχει πολύ από τον αποστολικό τρόπο διατύπωσης, δ) η σκέψη και η πρόθεση των λεγομένων τους δεν ταιριάζει καθόλου με τη γνήσια ορθή πίστη.

8ο Διεθνές Συνέδριο Ορθοδόξου Θεολογίας με θέμα “Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας: Η Ορθόδοξη Θεολογία στον 21ο αιώνα”

Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του συνεδρίου εδώ

Ξεφυλλίστε/κατεβάστε το πρόγραμμα του συνεδρίου

 

Παρουσίαση τριών νέων βιβλίων της αναπλ. καθηγήτριας κ. Κυριακούλας Παπαδημητρίου στη σειρά Critical Approaches to the Bible

Τρία νέα βιβλία της αναπλ. καθηγήτριας κ. Κυριακούλας Παπαδημητρίου κυκλοφόρησαν πρόσφατα και ανακοινώθηκαν στην παρουσίαση της επιστημονικής ερμηνευτικής σειράς Critical Approaches to the Bible την Τετάρτη 9 Μαΐου το πρωί στο Β΄ αμφιθέατρο της Θεολογικής Σχολής. Τη σειρά παρουσίασαν δύο από τα τρία μέλη της επιστημονικής επιτροπής της σειράς, ο κ. Μ. Κωνσταντίνου, κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής και καθηγητής της Παλαιάς Διαθήκης, και ο κ. Χ. Ατματζίδης, αναπλ. καθηγητής της Καινής Διαθήκης, ο επίκ. καθηγητής της Καινής Διαθήκης κ. Μ. Γκουτζιούδης και η αναπλ. καθηγήτρια της Καινής Διαθήκης κ. Κ. Παπαδημητρίου. Το πάνελ τίμησε με την παρουσία του και ο ομότιμος καθηγητής της Καινής Διαθήκης κ. Ι. Καραβιδόπουλος.

Η κ. Κ. Παπαδημητρίου εξέθεσε τα πλεονεκτήματα που προφέρει μία έγκριτη επιστημονική σειρά ερμηνείας της Καινής Διαθήκης τόσο για τους συγγραφείς όσο και για το αναγνωστικό κοινό, το ακαδημαϊκό αλλά και το ευρύτερο, και αναφέρθηκε στα έργα της, τα οποία και τα τρία χρησιμοποιούν έναν συνδυασμό παραδοσιακών και νεότερων, σύγχρονων, ερμηνευτικών μεθόδων. Το βιβλίο Πριν τη θεωρία. Προδρομική πατερική Ερμηνευτική αναδεικνύει την προδρομική χρήση από τους πατέρες της Εκκλησίας ορισμένων σύγχρονων ερμηνευτικών τρόπων, όπως την επιτελεστική προσέγγιση της γλώσσας ή την υπαρξιακή ερμηνεία του κειμένου. Το βιβλίο Τα Λεξιλόγια του αποστόλου Παύλου, με βάση αρχές της σημασιολογίας και των πολιτισμικών σπουδών, εξετάζει ομάδες λέξεων του αποστόλου με κοινό σημασιολογικό φορτίο, τα λεγόμενα λεξιλόγια, με τα οποία διατυπώθηκαν οι καινούργιες έννοιες του ευαγγελίου, που επηρέασαν στη συνέχεια ολόκληρο τον ανθρώπινο πολιτισμό. Τέλος, το βιβλίο Προς Γαλάτας. Ο καινούργιος λαός του Θεού είναι ένα σύγχρονο υπόμνημα, το οποίο υπομνηματίζει και σχολιάζει το κείμενο της προς Γαλάτας Επιστολής όχι κατά τον γνωστό κλασικό τρόπο, ακολουθώντας τη ροή του κειμένου, αλλά κατά ομόθεμες περικοπές, τις οποίες σχηματίζουν οι στίχοι και οι παράγραφοι, που διατρέχουν την Επιστολή, με κοινό θέμα. Για την ερμηνεία χρησιμοποιείται η κοινωνιογλωσσολογική προσέγγιση, η οποία διερευνά τη σημασία του κειμένου τόσο από την άποψη της γλώσσας όσο και από την άποψη της επίδρασης που επιφέρουν πάνω στη γλώσσα η κοινωνία και τα ιστορικοκοινωνικά συμφραζόμενα.

Ολοκλήρωση του 5ου Διεθνούς Συνεδρίου για τη Θεολογία της Μεταφράσεων των Ο’

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε στις 3 και 4 Μαίου 2018, στην Ιερά Μονή Βλατάδων το 5ο Διεθνές Συνέδριο για τη Θεολογία της Μεταφράσεως των Ο΄, υπό την αιγίδα του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ.

 

Exegeticum Απριλίου – Εισήγηση καθηγητή P.-G. Klumbies

Η συνάντηση του EXEGETICUM για τον μήνα Απρίλιο πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 26 Απριλίου 2018 με εισήγηση του καθηγητή PaulGerhard Klumbies, καθηγητή της Καινής Διαθήκης στο Ινστιτούτο Ευαγγελικής Θεολογίας του Πανεπιστημίου του Kassel Γερμανίας. Το θέμα της εισήγησης ήταν «Η ‘Θεολογία της Καινής Διαθήκης’ ως λογοτεχνικό είδος» και κάλυψε ουσιαστικά όλη την ιστορία των απαρχών, της εξέλιξης και της προβληματικής του επιστημονικού κλάδου της καινοδιαθηκικής Θεολογίας.

Σημειώνουμε ένα χαρακτηριστικό σημείο από την εισήγηση του ομιλητή, το οποίο αφορά στη διάκριση μεταξύ Βιβλικής Θεολογίας και Δογματικής (ή Συστηματικής) Θεολογίας, όπως την διατύπωσε ο θεμελιωτής της Βιβλικής Θεολογίας J. Ph. Gabler (1787): «Η Βιβλική Θεολογία έχει ιστορικό χαρακτήρα, μεταφέρει αυτό που είπαν οι άγιοι συγγραφείς για τα θεία πράγματα. Η Δογματική Θεολογία, σε αντίθεση προς τη Βιβλική Θεολογία, έχει διδακτικό χαρακτήρα, διδάσκει όσα οι θεολόγοι φιλοσόφησαν για τα θεία πράγματα ανάλογα ο καθένας με την ικανότητά του ή τις συνθήκες του καιρού του, με την εποχή, τον τόπο, τη θρησκευτική ομάδα, τη σχολή ή άλλα σχετικά θέματα». Ως εκ τούτου, η Βιβλική Θεολογία επιστημολογικά θεωρείται μία ιστορική επιστήμη, ενώ η Δογματική Θεολογία θεωρείται ως ένα είδος χριστιανικής φιλοσοφίας.

Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο της Θεολογικής Σχολής, με τίτλο «Το Ψαλτήριο στη λειτουργική παράδοση και στη λαϊκή ευσέβεια της Ορθόδοξης Ανατολής», στις 7 και 8 Μαΐου 2018

Διεξαγωγή του Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου της Θεολογικής Σχολής, με τίτλο «Το Ψαλτήριο στη λειτουργική παράδοση και στη λαϊκή ευσέβεια της Ορθόδοξης Ανατολής», που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 7 Μαΐου 2018 στην Αίθουσα Συνεδρίων της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης και την Τρίτη 8 Μαΐου 2018 στην Αίθουσα Β’ της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Θα δοθούν σχετικές βεβαιώσεις παρακολούθησης.
Κατεβάστε το πρόγραμμα του συνεδρίου από εδώ και την αφίσα από εδώ

Δ΄ Συνάντηση του μεταπτυχιακού Colloquium Λειτουργικής του Εργαστηρίου Λειτουργικών Μελετών (18-4-2018)

To Εργαστήριο Λειτουργικών Μελετών του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας, σας προσκαλεί στην τέταρτη συνάντηση του μεταπτυχιακού Colloquium Λειτουργικής για το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018, που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 18 Απριλίου 2018 και ώρα 19:00 στην αίθουσα συνεδριάσεων του 4ου ορόφου του κτηρίου της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ.

Ο εισηγητής, π. Γεώργιος Τσέτσης, Μέγας Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου, θα μιλήσει με θέμα: «Λειτουργική ευταξία και σύγχρονοι προβληματισμοί».

 

Για περισσότερες πληροφορίες παρακαλούμε να επικοινωνήσετε με το Εργαστήριο Λειτουργικών Μελετών στην ηλεκτρονική διεύθυνση: nassis@past.auth.gr ή στο τηλέφωνο: 2310 99 66 87.

Επίσκεψη και ομιλία του καθηγούμενου της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, γέροντας Εφραίμ στο Τμήμα Ποιμαντικής & Κοινωνικής Θεολογίας τη Δευτέρα 26/3/2018

Εισήγηση του Αναπλ. Καθηγητή Μιλτιάδη Βάντσου στο συνέδριο του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Εκκλησιών (CEC) για την επεξεργασία του γονιδιώματος (Παρίσι, 27-28 Φεβρουαρίου 2018)

Το Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών διοργάνωσε στις 27-28 Φεβρουαρίου 2018 στο Παρίσι διεπιστημονικό συνέδριο με τίτλο «PLAYING GOD? – The science, theology, and societal issues on gene-editing”.

Στο συνέδριο αυτό συμμετείχε και ο Αναπλ. Καθηγητής Μιλτιάδης Βάντσος παρουσιάζοντας την άποψη της ορθόδοξης βιοηθικής για την επεξεργασία του ανθρωπίνου γονιδιώματος. Το θέμα της εισήγησής του ήταν: «Are we playing God by editing our genes? An orthodox perspective”. Επίσης, συμμετείχε στην συζήτηση στρογγυλής τραπέζης μαζί με τους καθηγητές Peter Dabrock και Bruno Saintôt, που παρουσίασαν αντίστοιχα την προτεσταντική και ρωμαιοκαθολική θεώρηση, και τον καθηγητή βιολογίας Robin Lovell-Badge.

Περίληψη της εισήγησής του Μ. Βάντσου:

The impressive progress of genetics in the last few years has already made possible the alteration and editing of genome, while the perspectives of further improvement of the relevant techniques in the close future seem to be very promising. Hence, the significance of the ethical consideration due to genome editing potential develop­ments is of essential value not only to numerous applications in human’s life, but also to human nature itself. On the one hand genome editing enables gradually the treatment of incurable diseases and the enhancement of human capacities, on the other hand there is uncertainty about the safety of the new techniques and worries about the protection of human’s autonomy and dignity. In my paper, I am attempting to present an approach on the basis of orthodox anthropology and ethics. I firstly examine the human desire of “playing God”, which can be understood in a theologically acceptable manner, since the human has been created by God in His image and he is called to become similar to Him. I thereafter refer to the three basic features, which are connected with the image of God according to the orthodox tradition, namely human freedom, sovereignty and creativity. I deal with these features in the context of the genome editing discussion searching for an ethical orientation in the main questions. I conclude my paper underlining the fact that human being is not a mere biological existence but also a spiritual one, which should not be underestimated.

Για το ενημερωτικό δελτίο του συνεδρίου βλ.

https://www.ceceurope.org/gene-editing-humans-playing-god/

https://www.ceceurope.org/genom-editierung-spielen-die-menschen-gott/

https://www.ceceurope.org/manipulation-genetique-les-humains-se-prennent-ils-pour-dieu/

Για το πρόγραμμα του συνεδρίου πατήστε εδώ